سرعت زندگی کردن در سال های اخیر بسیار زیاد شده است به نحوی که همه به دنبال وسایلی هستیم که زندگی را راحت کرده و به کمک آن ها سریع تر می توانیم به پیش برویم. ظروف یکبار مصرف از جمله این وسایل هستند که راحتی و آسودگی زیادی را برای ما ایجاد کرده اند و در بخش های مختلف در طول روز از جمله سر کار، مدرسه، مهمانی ها، مجالس و … قابل استفاده هستند. برای آشنایی با انواع ظروف یکبار مصرف به ادامه مطالب توجه فرمایید.
ظروف یکبار مصرف چه انواعی دارد؟
ظروف یکبار مصرف تنوع بسیار زیادی دارد و به راحتی می تواند پاسخگوی نیاز بسیاری از افراد باشد. در ادامه انواع آن ها را نام می بریم.
- ظروف یکبار مصرف پلاستیکی
- ظروف یکبار مصرف گیاهی
- ظروف یکبار مصرف فومی
- ظروف یکبار مصرف کاغذی
- ظروف یکبار مصرف آلومینیومی
انواع ظروف یکبار مصرف پلاستیکی کدامند؟
ظروف یکبار مصرف پلاستیکی که از مواد پلیمری ساخته می شوند به طور کلی از چند نوع مواد اولیه تولید می شوند که در ادامه آن ها را نام می بریم.
-
ظروف پلی استایرنی
ظروف یکبار مصرف با مواد پلی استایرنی سابقه زیادی دارد و سال های بسیار زیادی است که وارد زندگی مردم شده است. این ظروف در ۲ نوع مختلف تولید می شوند که از نظر استحکام، فرم پذیری و رنگ با یکدیگر متفاوت هستند.
الف- ظروف پلی استایرنی هایمپک (HIPS)
ظروف پلی استایرنی هایمپک رنگ مات متمایل به سفید دارند و برای تولید ظروف یکبار مصرف سفید یا رنگی از این نوع ماده اولیه، از ترکیب رنگ مورد نظر با آن ها استفاده می کنند. این ظروف بسیار نرم و انعطاف پذیر هستند و در صورتی که مچاله شوند و فشار زیادی بر آن ها وارد شود شکسته و ترک می خورند. به همین دلیل قبلا از آن ها برای بسته بندی لبنیات از جمله ماست، پنیر، خامه، بستنی و … از آن ها استفاده می شده است و اکنون نیز تا حدودی از آن ها در بسته بندی، ظروف آبمیوه خوری، ظروف غذای بدون درب، بشقاب و دیس و … استفاده می شود.
ب- ظروف پلی استایرنی کریستال (GPPS)
همانطور که از نامش پیداست این ظروف دارای رنگ شفاف و شیشه ای هستند. ظروف پلی استایرنی کریستال سخت تر و محکم تر از نوع هایمپک هستند و به همین میزان شکننده تر نیز هستند و به محض وارد شدن اولین فشار، می شکنند و ترک می خورند. به همین خاطر برای بسته بندی مواد از آن ها نمی توان استفاده کرد فقط برای مایعات مختلف از جمله چای، آبمیوه، سالاد و … می توان از آن ها استفاده کرد.
البته در سال های اخیر به خاطر حفظ سلامت مصرف کننده خیلی کمتر از قبل از ظروف یکبار مصرف پلی استایرن استفاده می شود زیرا این ظروف به محض برخورد با مواد غذایی داغ از جمله چای داغ، مواد سمی از خود آزاد می کنند که برای سلامتی افراد خطرناک می باشد.
-
ظروف پلی پروپیلن
ظروف پلی پروپیلن با علامت اختصاری PP به طور کلی دارای رنگ شیشه ای و نیمه شفاف هستند که البته امکان تولید آن ها در هر رنگی وجود دارد. این ظروف استحکام قابل قبولی دارند و بسیار نرم هستند به طوری که اگر آن ها را مچاله کنید ترک نمی خورند و به حالت قبل بر می گردند. این ظروف مقاومت بالایی در شرایط مختلف از جمله برخورد با مواد داغ دارند به همین دلیل در سراسر دنیا به عنوان ظروف یکبار مصرف پلاستیکی بدون خطر شناخته می شوند. به خاطر داشتن ویژگی هایی از جمله: مقاومت بالا در برابر مایعات داغ، عدم تغییر شکل، قابلیت استفاده از آن در مایکروویو، سرطان زا نبودن آن، قیمت پایین آن نسبت به سایر ظروف، تولید مواد اولیه آن در بیشتر پتروشیمی های ایران و … استفاده از ظروف یکبار مصرف پلی پروپیلن در بین مردم رواج زیادی پیدا کرده است.
۲ روش مهم تولید ظروف یکبار مصرف کدامند؟
به طور کلی برای تولید ظروف یکبار مصرف عمدتا پلاستیکی از ۲ روش مهم کمک گرفته می شود که در ادامه آن ها را ذکر می کنیم.
-
روش تولید ظروف یکبار مصرف نیمه فرمینگ
در سیستم نیمه فرمینگ همه عملیات تولید ظروف یکبار مصرف توسط یک دستگاه انجام می شود. به این صورت که مواد اولیه به صورت گرانول پتروشیمی در بخشی از خط تولید که اکسترودر نام دارد ذوب می شود و به ورق گرم شده تبدیل می شود. با توجه به نوع و امکاناتی که دستگاه دارد، قبل از سرد شدن این ورق ها، بدون نورد و یکنواخت شدن ورق های گرم وارد قسمت پرس می شوند و توسط قالب، انواع ظروف یکبار مصرف در اشکال مختلف تولید می شود البته با توجه به نوع این دستگاه، فقط از مواد اولیه پلی استایرن می توان به این شیوه ظروف یکبار مصرف تولید کرد. از آن جایی که تمامی عملیات تولید در یک دستگاه ساده انجام می شود، قیمت این ظروف ارزان تر از نوع دوم می باشد.
-
روش تولید ظروف یکبار مصرف ترموفرمینگ
در روش تولید ظروف یکبار مصرف ترموفرمینگ که روشی جدید و با کیفیت تر به حساب می آید، از دو دستگاه استفاده می شود. در دستگاه اول که خط تولید ورق نام دارد از مواد اولیه گرانول، ورق تولید شده و به صورت رول در می آید. دستگاه دوم که پرس ترموفرمینگ نام دارد، ورق آماده از کوره حرارتی عبور می کند، به درجه حرارت مورد نیاز برای فرم گیری می رسد. سپس وارد قسمت پرس می شود و در زیر قالب، عملیات انجام شده و انواع ظروف یکبار مصرف از آن تولید می شود. مزیتی که این روش دارد این است که انواع ظروف یکبار مصرف از مواد اولیه پلیمری مانند پلی پروپیلن، پلی اتیلن، پت، PVC و حتی گیاهی را می توان با این روش تولید نمود.
البته به طور عمده از مواد اولیه پروپیلن در این روش استفاده می شود که در برابر مواد غذایی داغ مواد سمی از خود آزاد نکرده و خطری برای سلامتی انسان ایجاد نمی کند در نتیجه انتخاب بسیار مطمئن تری نسبت به مواد پلی استایرن می باشد.
روش تولید ظروف یکبار مصرف فومی چگونه است؟
از دیگر انواع ظروف یکبار مصرف، می توان به ظروف یکبار مصرف فومی اشاره کرد که در مراحل مختلفی تولید می شود.
در مرحله اول مواد اولیه به صورت گرانول در قسمت اکسترودر خط تولید ذوب می شوند و در هنگام خروج در اثر دمیدن گاز مخصوص به صورت انبساطی در می آیند و بعد از سرد شدن ورق به حالت رول تولید خواهند شد.
در مرحله دوم خط تولید، در دستگاه وکیوم فرمینگ ورق فومی از کوره عبور کرده و در قالب مخصوص تحت مکش وکیوم فرم می گیرند و ظروف مختلف تولید می شوند و در برخی از پرس های تمام اتوماتیک، در انتها ظروف از ورق برش خورده و جدا می شوند. اما در پرس های نیمه اتوماتیک ورق با ظروف در ابعاد بزرگ برش خورده و در پرس دیگری به صورت دستی ظروف از ورق جدا می شوند.
در مرحله سوم ورق های ضایعاتی اول در دستگاه آسیاب به خصوصی خرد می شوند و سپس در دستگاه گرانول ساز به صورت رشته های بسیار نازک و داغ در می آیند تا برای استفاده در دستگاه اول آماده شوند.
ظروف یکبار مصرف فومی حجم زیادی دارند در نتیجه به خاطر این مسئله و هزینه های حمل و نقل، فقط در شهرهای اطراف محل تولید، مورد استفاده قرار می گیرند و صادرات آن ها به مناطق دورتر، از نظر اقتصادی به صرفه نیست.
ظروف یکبار مصرف گیاهی چگونه تولید می شوند؟
تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی به این صورت است که گرانول مصرفی در آن ها در دستگاه جداگانه تولید می شود و سایر مراحل تولید ظروف با سیستم ترموفرمینگ انجام می شود.
در مرحله اول از نشاسته ذرت یا گندم یا برنج بعد از فرآوری های لازم، گرانول نشاسته گیاهی تولید می شود.
در مرحله دوم از این گرانول ها ورق ها و رول هایی تولید می شود.
در مرحله سوم در پرس ترموفرمینگ رول های ورق گیاهی از کوره حرارتی عبور می کنند سپس در قسمت پرس ظروف مختلفی از آن ها تولید می شود.
توجه داشته باشید که قیمت مواد اولیه این ظروف و هزینه خط تولید آن ها زیاد است و همچنین در بسته بندی صنایع لبنی و بستنی قابل استفاده نمی باشند.
نحوه تولید ظروف یکبار مصرف کاغذی چگونه است؟
برای تولید ظروف یکبار مصرف کاغذی، مواد اولیه یعنی کاغذ مخصوص به صورت رول وارد دستگاه می شود و بعد از آن که شکل گرفت ضایعات آن برش داده می شود و از آن لیوان تولید می شود. مزیتی که این لیوان ها دارد این است که ظاهری شیک و زیبا دارد و قابل تجزیه است. برای تولید هر نوع از ظروف یکبار مصرف کاغذی نیاز به دستگاه جداگانه است و مواد اولیه آن نیز وارداتی است و نمی توان از آن ها در صنایع بسته بندی مواد لبنی استفاده کرد. همچنین قیمت آن ها بیشتر از ظروف پلیمری است اما استفاده از آن در پذیرایی ها، مجالس، سمینارها و تبلیغات و … توانسته جایگاه خوبی به دست آورد.
در این مقاله درباره انواع ظروف یکبار مصرف و نحوه تولید آن ها صحبت کردیم. امیدواریم مطالب گفته شده پاسخگوی نیاز شما باشد.